عوامل تاثیر گذار بر وابستگی به اینترنت در نوجوانان
به گزارش بازار مقاله، در سالهای اخیر، اینترنت به بخش جدایی ناپذیری از زندگی روزمره تبدیل گشته است. این فناوری امکان دسترسی سریع به اطلاعات، ارتباطات گسترده و فرصت های تفریحی بسیاری را فراهم نموده است. با این وجود، استفاده بیش ازحد از اینترنت می تواند به وابستگی شدید و مشکلات مختلف روانی و اجتماعی منجر شود. دراین میان، دانش آموزان به علت شرایط خاص سنی و تحصیلی، بیشتر از سایر گروه ها در معرض خطر اعتیاد به اینترنت قرار دارند.
به گزارش بازار مقاله به نقل از ایسنا، امروزه دسترسی ساده به اینترنت و استفاده گسترده از آن، بخصوص در بین نوجوانان، سبب شده است که بعضی از افراد به حدی به این فضا وابسته شوند که زندگی روزمره شان مبتلا به اختلال شود. اعتیاد به اینترنت یکی از مشکلاتی است که می تواند بر سلامت روان، عملکرد تحصیلی و روابط اجتماعی نوجوانان تاثیر بگذارد. بخصوص بعد از دوران کرونا، که خیلی از فعالیتهای آموزشی و اجتماعی به فضای مجازی منتقل شد، این پدیده در بین دانش آموزان و دانشجویان بشدت افزایش پیدا کرد. پژوهشها نشان داده اند که اشخاصی که بیش ازحد به اینترنت وابسته هستند، اغلب گرفتار مشکلاتی مانند افت تحصیلی، اضطراب، افسردگی و کاهش تعاملات اجتماعی می شوند.
با توجه به نتایج منفی اعتیاد به اینترنت، شناخت عوامل مؤثر بر این پدیده و روش های جلوگیری از آن اهمیت زیادی دارد. برخی محققان اعتقاد دارند که نحوه نگرش افراد به زمان و نوع روابط آنها با دیگران می تواند در میزان وابستگی آنها به اینترنت نقش داشته باشد. در واقع، نوع نگرش فرد به گذشته، حال و آینده که به آن «چشم انداز زمانی» گفته می شود، امکان دارد بر رفتارهای وی در فضای مجازی تاثیر بگذارد. همچنین، سبک های ارتباطی و احساسات افراد نسبت به خود و دیگران، می تواند در میزان استفاده آنها از اینترنت مؤثر باشد.
زهره رافضی، استادیار روانشناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبایی، بهمراه یکی از همکاران خود، پژوهشی را در این حوزه انجام داده اند. آنها در این مطالعه، به بررسی تاثیر چشم انداز زمانی و الگوهای روابط اجتماعی بر میزان وابستگی دانش آموزان به اینترنت پرداخته اند. هدف این پژوهش، درک بهتر از این مورد بوده است که چگونه سبک های فکری و ارتباطی افراد می توانند زمینه ساز اعتیاد به اینترنت شوند.
برای انجام این پژوهش، محققان از ۳۱۱ دانش آموز دختر مقطع متوسطه اول در تهران دعوت نمودند تا در این مطالعه شرکت نمایند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های استاندارد ارزیابی میزان اعتیاد به اینترنت، چشم انداز زمانی و سبک های روابط اجتماعی بود. سپس، داده های به دست آمده با استفاده از روش های آماری بررسی گردید تا مشخص شود که کدام یک از این عوامل بیشترین تاثیر را بر وابستگی به اینترنت دارند.
نتایج این پژوهش نشان دادند که بعضی از انواع چشم اندازهای زمانی، مانند تمرکز بیش ازحد بر لذت های لحظه ای یا نگرش منفی نسبت به گذشته، می توانند احتمال اعتیاد به اینترنت را بالا برند. اشخاصی که بیشتر به لذت های کوتاه مدت توجه دارند و کمتر به آینده فکر می کنند، بیشتر در معرض استفاده افراطی از اینترنت قرار دارند. از طرفی، کسانیکه نگاه هدفمند و مثبت تری به آینده دارند، کمتر گرفتار وابستگی به اینترنت می شوند.
همچنین، مشخص شد که نوع روابط اجتماعی فرد هم در این مساله نقش دارد. دانش آموزانی که خصوصیت هایی مانند خودمحوری و ناتوانی در برقراری روابط اجتماعی سالم دارند، بیشتر به استفاده افراطی از اینترنت گرایش پیدا می کنند. این مورد نشان داده است که اینترنت می تواند برای برخی افراد بعنوان جایگزینی برای روابط اجتماعی واقعی عمل کند، بخصوص برای کسانیکه در تعاملات حضوری گرفتار مشکل هستند.
این یافته ها از جهات مختلف حائز اهمیت هستند. نخست، آنها تاکید دارند که برای جلوگیری از اعتیاد به اینترنت، تنها نباید بر محدودیت های استفاده از فناوری تمرکز کرد، بلکه باید به خصوصیت های روانی و اجتماعی افراد هم توجه داشت. همچنین، آموزش مهارت های ارتباطی و تقویت نگاه مثبت به آینده، می تواند به کاهش وابستگی افراد به اینترنت کمک نماید.
ازآنجایی که چشم انداز زمانی و سبک روابط اجتماعی تا حد زیادی قابل تغییر و آموزش هستند، میتوان از این یافته ها برای طراحی برنامه های پیشگیری و درمان بهره برد.
نتایج این مطالعه در فصلنامه «پژوهش های روان شناسی اجتماعی» که تحت نظارت انجمن روان شناسی اجتماعی ایران منتشر می شود، به چاپ رسیده است. این پژوهش، گامی مهم در جهت درک بهتر از عوامل تاثیر گذار بر اعتیاد به اینترنت و راهکارهای جلوگیری از آن به حساب می آید.
منبع: marketdoc.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان بازارمقاله در مورد این مطلب