در گفت وگو با بازار مقاله اعلام شد
روند افزایشی طوفان های حاره ای در دریای عمان، خلیج فارس و تنگه هرمز از ۲۰۰۵
بازار مقاله: به گزارش بازار مقاله، رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی اظهار داشت: نتایج مطالعات ما نشان داده است تعداد رخدادهای طوفان های حاره ای در دریای عمان، خلیج فارس و تنگه هرمز از سال ۲۰۰۵ افزایش داشته که این امر به علت افزایش دمای سطح آب در اقیانوس هند است.
دکتر پروین غفاریان در گفتگو با ایسنا، اقیانوس هند را یکی از مهم ترین اقیانوس های جهان توصیف کرد که قادر به تنظیم آب و هوای جهانی است و اظهار داشت: این اقیانوس به چندین منطقه اقلیمی تقسیم می شود، بگونه ای که اقلیم مناطق نزدیک به قطب جنوب تا مناطق حاره ای و عرضه های میانی که ایران را هم شامل می شود، از این اقیانوس تاثیرپذیر هستند.
وی با اشاره به اینکه ازاین رو اقیانوس ها، بعنوان تنظیم کننده آب و هوا در جهان شهرت دارند، افزود: در بین اقیانوس های جهان، اقیانوس هند، تأثیر مستقیم بر آب و هوای ایران دارد، ضمن آنکه قبل از این که ما اثرات تغییر اقلیم را بر روی خشکی مشاهده نماییم، بر روی اقیانوس ها دیده می شوند؛ چون که اقیانوس ها صدمه پذیرتر هستند.
غفاریان اضافه کرد: از آنجاییکه مطالعات دریایی هزینه بر است، امکان نصب ایستگاه های هواشناسی بر روی دریا وجود ندارد، هر چند که بویه ها در نزدیکی سواحل و دریاهای کم عمق نصب شده اند.
رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی تصریح کرد: بنابراین ما برای انجام مطالعاتمان از داده های باز تحلیل جهانی از قطب شمال تا قطب جنوب که داده های مناسب همراه با تفکیک مناسب در اختیار ما قرار می دهد و همینطور داده های ماهواره بهره بردیم و با استفاده از روش های آماری و تحلیل داده ها در منطقه اقیانوس هند، مبادرت به بررسی پارامترهای هواشناسی کلیدی مانند دما، بارش، دمای سطح آب و فشار متوسط سطح دریا کردیم تا ببینیم طی ۵۰ سال قبل گرفتار چه نوع تغییری شده و چه تغییرپذیری هایی را داشته است.
غفاریان اظهار نمود: نتایجی که ما به دست آوردیم، نشان داده است که بارش و فشار متوسط سطح دریا گرفتار تغییراتی شده اند و این تغییرات مفهوم دار نیستند، ولی دمای هوا و دمای سطح آب طی این بازه زمانی ۵۰ ساله بشدت روند افزایشی داشته است.
به قول وی در بازه زمانی ۵۰ ساله به صورت متوسط دمای سطح آب و دمای هوای اقیانوس هند حدود یک درجه سلسیوس افزایش پیدا کرده است و این افزایش دما در بعضی از مناطق بیشتر از یک درجه سلسیوس بوده و در بعضی دیگر مناطق کمتر بوده است.
وی تصریح کرد: تغییر دمای سطح آب اقیانوس هند یک پارامتر کلیدی است که می تواند اقلیم جهان را تغییر دهد و تغییرات قابل توجهی بر روی پدیده های حدی ایجاد نماید.
غفاریان افزود: پس از این مطالعات، نسبت به بررسی دمای سطح آب اقیانوس هند به صورت پهنه ای اقدام کردیم و مشاهده کردیم که بیشترین افزایش دما بر روی این پهنه، بر روی مناطق شمالی بوده است؛ چون که اقیانوس هند از شمال به خشکی ها محدود می شود و در پایان شمالی اقیانوس هند، دریای عمان و خلیج فارس واقع شده اند که این مناطق جزئی از پهنه اقیانوسی محسوب می شوند.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که سطح آب را به صورت پهنه ای بررسی کردیم، بیشترین افزایش دما را بر روی شمال اقیانوس هند، دریای عمان، تنگه هرمز و بخش هایی از تنگه هرمز داشته است.
این محقق پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی با تکیه بر این که آب دریاها در این مناطق گرم تر شده است، اظهار داشت: این امر بشدت می تواند بر روی پدیده های فرین جوی اثرگذار باشد.
وی ادامه داد: پس از آن، این بررسی ها را بر روی سواحل جنوبی ایران متمرکز کردیم تا دریابیم اثرات پدیده های فرین جوی بر روی دریای عمان و خلیج فارس به چه صورت بوده است.
غفاریان با اشاره به اینکه از ۲ سال قبل چندین «پیچند دریایی» در این مناطق را شاهد بودیم، توضیح داد: چندین پیچند دریایی که به آن «گرداب» هم گفته می شود، در تنگه هرمز و بوشهر رخ داده است، در حالیکه در گذشته رخداد این پدیده بسیار نادر بوده؛ ولی در سالهای اخیر رخدادهای این پدیده روند افزایشی داشته است.
رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی یکی از علل افزایش دمای سطح آب دریا را افزایش پدیده طوفان دانست و افزود: این طوفان ها، طوفان های کوچک مقیاس هستند و به آنها «پدیده های میان مقیاس» گفته می شود، ولی آنچه که اعجاب انگیز است، رخدادهای مرگبار طوفان است.
افزایش طوفان های مرگبار در حاشیه اقیانوس هند
وی در اینباره توضیح داد: ۷ درصد طوفان های حاره ای دنیا در اقیانوس هند ایجاد می شود، ولی از مرگبارترین رخدادهای جوی است؛ چون که واقع شدن کشورهای پرجمعیت در حاشیه این منطقه آبی مانند کشور هند، پاکستان، ایران و عمان سبب شده که علیرغم آنکه تنها ۷ درصد طوفان های حاره ای دنیا در اقیانوس هند ایجاد می شود، ولی بر روی اقتصاد کشورهای حاشیه ای و همینطور افزایش آمار مرگ و میر اثرگذار باشد.
غفاریان اضافه کرد: طوفان های حاره ای در شرایطی ایجاد می شوند که دمای سطح آب دریا بیشتر از ۲۷ درجه سلسیوس باشد و این شرط اصلی برای ایجاد طوفان های حاره ای است، ولی شرایط دیگری هم وجود دارد.
این محقق حوزه اقیانوس شناسی افزود: طبق آمارها از سال ۲۰۰۵ به بعد چندین طوفان حاره ای در خلیج بنگال، شمال اقیانوس هند و دریای عرب شکل گرفته اند و خویش را به سواحل ایران رساندند و با سواحل ایران برخورد کردند و به سمت عمان کشیده شدند.
وی نمونه این نوع طوفان را طوفان گونو در سال ۲۰۰۷، طوفان «فت» در سال ۲۰۱۰ و طوفان شاهین در سال ۱۴۰۰ عنوان نمود و اظهار داشت: در طوفان شاهین ارتفاع امواج بشدت افزوده شد و آب گرفتگی و سیلاب های شدید و چندین لنج تخریب شد و افرادی هم ناپدید و کشته شدند و اثرات اقتصادی مضری را به همراه داشت.
غفاریان تصریح کرد: تا سال ۲۰۰۵ ما شاهد چنین طوفان هایی نبودیم و الان اثرات این طوفان ها بر روی دریای عمان و خلیج فارس آشکار شده است.
عوامل بزرگ مقیاس عامل تغییرات آبی
وی در مورد دلیل افزایش رخداد طوفان ها در سواحل ایران، تصریح کرد: این طوفان ها، ربطی به فعالیتهای انسانی ندارند و ناشی از پدیده های دور پیوندی، دریاهای حاشیه ای و کنتراست دمایی میان دریا و خشکی هستند.
این محقق افزود: نمونه این پدیده مانسون شدیدی است که در تابستان سال قبل تجربه کردیم که به علت کنتراست شدید دمایی بین اقیانوس هند و خشکی شبه قاره هند بوده است.
رئیس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، دلیل این طوفان ها را ناشی از آب و هوای جهانی بزرگ مقیاس دانست و اظهار داشت: نمی توان این رخدادها را به فعالیتهای انسانی ربط داد؛ چون که اگر انتشار گازهای گلخانه ای توسط ایران به این پدیده ها ارتباط داشته باشد، اثرات آنها محدود به ایران نخواهد بود و در کل دنیا اثرگذار می باشد.
وی اظهار داشت: اقیانوس ها دی اکسید کربن را جذب می کنند و این امر باعث اسیدی تر شدن آب اقیانوس ها می شود و هر چه اسیدی تر شدن محیط اقیانوسی افزایش یابد، می تواند بر روی اکوسیستم دریایی اثرگذار باشد. اثرات روند افزایشی اسیدی شدن اقیانوس را می توانیم بر روی سفیدشدگی مرجان های خلیج فارس و بر روی آبزیان شاهد باشیم و از آنجاییکه جو مرز ندارد، این رخداد نمی تواند محدود به فعالیتهای یک کشور بوده باشد، بلکه حاصل بر هم کنش کل گازهای گلخانه ای در دنیا است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب