چرا محصولات ارگانیك گران هستند؟
به گزارش بازار مقاله ایرنا نوشت: یكی از موضوعات بسیار مهم در بخش تولید محاسبه‌ی قیمت تمام شده محصول و عرضه‌ی آن با قیمت مناسب به بازار می باشد، بطوریكه تمام اقشار جامعه متناسب با وضعیت اقتصادی خود بتوانند محصول مورد نظر خودرا خریداری كنند. در این بین محصولات ارگانیك و بالا بودن قیمت آن نسبت به محصولات رایج در بازار شاید یك از سوالاتی باشد كه بخش زیادی از مردم خواستار دانستن چرایی آن هستند؟ مسئله ای كه به بیان ساده آن را توضیح خواهیم داد.
در مواجهه با تبلیغ و ترویج استفاده از محصولات ارگانیك بعنوان غذای سالم، معمولا عنوان می شود گرانی محصولات ارگانیك مانع خرید ماست. در مقابل این توضیح چه می توان گفت؟در این زمینه لازم است بطور خلاصه آشنایی اولیه ای با هزینه های تولید در بخش كشاورزی داشته باشیم كه بنابر یك رویه معمول شامل: آماده سازی زمین (شخم و صاف كردن زمین) ـ بذر پاشی ـ كود دادن ـ كشت و زرع و وجین كردن ـ آبیاری ـ سمپاشی برای كنترل آفات و بیماریهاـ برداشت و خرمن كوبی ـ حمل و نقل ـ خشك كردن ـ و انبار كردن است. هزینه‌ی هركدام از این مراحل در تولید محصول ارگانیك به سبب وجود روش های متفاوت تولیدی با عنایت به نوع محصول می تواند كاهش یا افزایش پیدا كند. ارگانیك ها چرا گران ترند؟ قیمت بیشتر محصولات ارگانیك نسبت به محصولات رایج به این خاطر است كه هزینه تولید اینگونه محصولات بیشتر از محصولات رایج می باشد. اما فواید محصولات ارگانیك كه پرداخت هزینه‌ی بیشتر برای آنرا از نظر اقتصادی توجیه پذیر می كند عبارتند از: ۱ - مواد غذایی ارگانیك ارزش غذایی بالاتری دارند. میزان ویتامین C، كلسیم، منزیم، آهن و فسفر در موادغذایی ارگانیك بیشتر است. ۲- موادغذایی ارگانیك حاوی آنتی اكسیدان بیشتری می باشد(آنتی اكسیدان ها تركیباتی هستند كه از تكثیر و جهش ژنها كه منجر به سرطان می شوند جلوگیری می كند)، در مواد غذایی ارگانیك آنتی اكسیدان فنولیك بیشتر یافت می شود(۵۰% بیشتر از محصولات غیر ارگانیك) چونكه آفت كش های مصنوعی تولید این مواد در گیاهان را كاهش داده اما كودهای آلی بكار رفته در كشاورزی ارگانیك تولید آنها را بیشتر می كند. ۳-محصولات ارگانیك به سبب عدم مصرف كودها و سموم شیمیایی در زمان تولید كمتر سمی هستند و از آنجایی كه فاقد افزودنی های غذایی هستند طبعا سالم تر هستند. ۴-خوشمزه و خوش طعم هستند. یكی از دلیلهای این مورد این است كه محصولات ارگانیك بعد از برداشت در مدت زمان كوتاه تری به دست مصرف كننده رسیده و تازه تر است. همین طور در محصولات تهیه شده به روش رایج با فرآوری و دستكاری هایی كه بر روی این محصولات صورت می گیرد نه بر كیفیت و ارزش غذایی آنها، بلكه تنها به ظاهر، رنگ، بالا بردن ماندگاری، افزایش تولید و مقاوم كردن آنها در مقابل صدمات ناشی از حمل و انبارداری توجه می شود. عامل دیگر این است كه قیمت محصولات ارگانیك به سبب نوع سیستم كشت و روش های های به كار رفته در آن بیشتر از مواد غذایی رایج است. مثلا در بخش داشت هزینه های محصول ارگانیك برای مبارزه با علف های هرز به سبب استفاده نكردن از سموم شیمیایی بیشتر است. چون علاوه بر روش های جایگزین باید از نیروی انسانی بیشتری برای مبارزه و كنترل علف های هرز استفاده گردد و تولید كننده با استفاده نكردن از كودها و سموم شیمیایی به صورتی هزینه های بهداشتی و زیست محیطی این روش كشت را كه شامل پاكسازی آبهای آلوده و جبران آلودگی آفت كش ها است پرداخت می كند. یكی از چالش های تولید محصول ارگانیك در سال های اولیه كنترل علف های هرز است تا جایی كه با توجه نوع محصول، كشاورز به سبب اینكه از سموم شیمیایی ارزان قیمت استفاده نمی كند، با كاهش عملكرد روبرو می شود. چنین فرآیندی در نهایت كاهش درآمد كشاورز را در بردارد. این نكته را هم باید تصریح كرد كه كاهش عملكردها بیشتر زمانی رخ می دهد كه تركیبات شیمیایی بطور ناگهانی از زمینی كه برای مدتی طولانی به كودهای شیمیایی و آفت كش ها وابسته شده اند حذف شوند. همین طور در بخش هزینه های داشت به روش ارگانیك مثلا در بخش مبازره با آفات و بیماری های گیاهی، تولید كننده باید به دنبال روش های دیگری به غیر از مبارزه شیمیایی باشد كه معمولا مستلزم پرداخت هزینه‌ی بیشتری است. بعنوان نمونه در استاندارد كشاورزی ارگانیك در كشور، كشاورز باید از كاربرد هرگونه مواد غیرمجاز در روی زمین طی یك مدت زمان مشخص اجتناب كند تا واحد تولیدی صلاحیت دریافت گواهی محصول ارگانیك را كسب نماید. مدتی كه مابه التفاوت قیمت ها به سبب استفاده نكردن از مواد غیر مجاز دریافت نمی گردد. این در حالیست كه در كشور ما دولت در زمینه‌ی سیاست گذاری مانند خیلی از كشورهای توسعه یافته یارانه ای جهت پشتیبانی از تولیدكنندگان محصولات ارگانیك پرداخت نمی نماید. نكته آخر اینكه تولیدكننده محصول ارگانیك مقررات سختگیرانه ای را در تمام مراحل تولید از سر می گذارند و هزینه‌ی بازرسی این نظارت ها را هم خود پرداخت می كند. درصورتی كه در تولید محصولات رایج، تولیدكننده هزینه های زیست محیطی روش تولید مثل: (آلودگی رها سازی سموم در محیط كه سبب كاهش تنوع گیاهان و جانوران می شود كه برای آن ارزش مادی نمی توان تعیین كرد، دفن غیر اصولی پسماند های صنعتی، افزایش فرسایش خاك) را پرداخت نمی نماید. چنانكه حتی سیاست ها و ساختارهای موجود در بخش كشاورزی بیشتر حمایت كننده كشاورزی غیرارگانیك است تا كشاورزی ارگانیك. همه موارد بالا در كنار همدیگر موجب می شود كه قیمت محصولات ارگانیك گران تر از محصولات معمول تمام شود. طوری كه اگر این هزینه ها توسط تولید كننده های رایج(محصولات غیرارگانیك) هم پرداخت گردد قیمت آنها هم ناگریز گران تر خواهد شد.
ارگانیك های گران و هزینه های سلامت خانوار این دغدغه اقتصادی بسیار درست است كه با وجود كاهش قدرت خرید، تورم بالا و حذف شدن ناگریز برخی اقلام در سبد خرید خانوار، «گرانی محصولات ارگانیك» خانواده های بسیاری را ناتوان از خرید آنها می كند. این دغدغه مهم و غیرقابل انكاری است. مطمئناً قسمتی از رونق بازار محصولات ارگانیك نه در ایران، بلكه در خیلی از كشورها تابع رونق اقتصادی و افزایش درآمد قشر متوسط جامعه است. طبیعی و پذیرفتنی است كه تا درآمد عمومی جامعه افزایش نیابد، توقع زیادی در زمینه افزایش محصولات ارگانیك نباید داشت. اما با تمام این ملاحظات ما امروزه شاهدیم كه در تورم بالا و كوچك شدن سفره خانواده، هنوز هزینه بالایی توسط جامعه صرف پرداختن به كالاهای مضر می شود كه اتفاقا گران هم هستند. چیزی كه می تواند در عوض معطوف به خرید محصولات مفید و غذای سالم شود. همین طور در زمینه محصولات ارگانیك باید به جنبه‌ی دیگر خرید این محصولات اندیشید كه همانا فواید مغذی این محصولات و متعاقباً سلامت بدن و كاهش احتمال مبتلاشدن به بیماری های مختلف ناشی از مصرف موادغذایی سالم می باشد. ما در همین توان اقتصادی ضعیف تر شده هم می توانیم با افزودن تدریجی محصولات ارگانیك در سبد خرید خانواده بجای خرید كالاهای مضر و گران، با پرداخت كمی هزینه‌ی بیشتر از پرداخت هزینه های چند برابر درمانی در آینده جلوگیری نماییم. این به این معنا است كه هزینه بیشتر در خرید محصولات ارگانیك و غذای سالم، نوعی سرمایه گذاری بر سلامت خانواده است كه در طولانی مدت با كاهش هزینه های درمانی، سرجمع افزایش محسوسی در هزینه های خانوار به دنبال ندارد. در این زمینه توجه و آشنایی با برخی مضرات محصولات كشاورزی رایج می تواند ما را حساس تر و آگاهی های عمومی را در ارتباط با مصرف بی مراقبت و آسوده خاطر غذاهای ناسالم بیشتر كند. افزایش آگاهی های عمومی در ضرورت استفاده از غذای سالم، در نهایت می تواند به موج مطالبه‌ی غذای سالم از طرف تك تك افراد جامعه خطاب به تولیدكنندگان، عرضه كنندگان، دولت، سیاستگذاران، رسانه ها، دانشگاه ها، انجمن های علمی و جوامع مدنی منجر شود. این انر در نهایت هنگامی كه به فرهنگ و مطالبه عمومی تبدیل گردد، نهادهای مربوط همچون دولت ها خودرا در پاسخ به آن مسئول خواهند دانست. نتیجه این خواهد شد كه همچون پروسه رخداده در بعضی كشورها از، دولت از یارانه های عمومی سهمی به محصولات ارگانیك اختصاص خواهد داد كه این امر به كاهش قیمت های آنها منجر خواهد شد.
در این راستا و درانتها تنها به چند نمونه از معایب محصولات تهیه شده در كشاورزی رایج بسنده می نماییم تا نشان دهم بی مبالاتی در این زمینه ما را گرفتار چه نتایج ناگواری كرده است: ۱- در كشاورزی سنتی و متعارف از بیشتر از ۳۰۰ تركیب شیمیایی خطرناك ومصنوعی نظیر آفت كش ها، علف كش وكودهای شیمیایی به منظور كنترل آفات و حشرات و حاصلخیزی خاك استفاده می گردد، كه بقایای این مواد بعد از ورود به بدن می تواند سبب مشكلات عدیده ای گردد. از آن جمله می توان به: بروز نقص های مادرزادی، تولید نوزاد با وزن كم، اختلال در سیكل ماهانه زنان، سقط جنین، بلوغ زودرس یا دیررس، یائسگی پیش رس، تغییر در رفتار جنسی، كاهش تعداد اسپرم مردان، كاهش باروری یا ناباروری، تغییر در سرعت متابولیسم، اختلال در سیستم غدد داخلی، ضعف عضلانی، كاهش حافظه، لطمه به سیستم عصبی و مغز، كاهش كارایی سیستم ایمنی بدن و سرطان زایی اشاره نمود. یافته ها حاكی از آنست كه ۶۰% سموم دفع آفات، ۹۰% قارچ كش ها و ۳۰% درصد حشره كش ها سزطان زا می باشند. ۲-استفاده از كودهای شیمیایی وآفت كش ها سبب آلودگی آب، خاك و هوا می گردند. ۳-پرتو دهی در بعضی محصولات یعنی آنكه محصولات را در معرض میزان كنترل شده پرتوهای یونیزه كننده قرار می دهند تا اینكه باكتری هایی نظیر اشریشیا كُلی و سالمونلا نابود گردیده و در واقع محصولات را به این طریق ضدعفونی می كنند. كنترل حشرات و انگل ها و افزایش ماندگاری و جلوگیری از جوانه زدن از دیگر عوامل پرتودهی محصولات غذایی می باشد. اما این پرتودهی موجب: ۱- از دست رفتن میزان اندكی از مواد مغذی محصولات می گردد. ۲- هنگامی كه مواد غذایی پرتودهی می شوند مواد شیمیایی سرطان زا تشكیل می گردد. ۴-استفاده از هورمون ها در بخش دام و طیور رشد آنها را تسریع كرده و فربه شدن آنها را سرعت می بخشد، اما از ارزش غذایی آنها می كاهد. آنتی بیوتیك ها هم كه برای جلوگیری از بیمار شدن دام و طیور مورد استفاده قرار می گیرد می توانند در انسان مقاومت آنتی بیوتیكی ایجاد كنند. 2121
منبع: بازار مقاله
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب