مرجع ملی كنوانسیون تنوع زیستی خبر داد:
حضور فعال ایران در تدوین سیاست های ۱۰ ساله تنوع زیستی جهان
مرجع ملی كنوانسیون تنوع زیستی ازحضور فعال ایران در تدوین سیاست های جهانی تنوع زیستی برای حدفاصل سالهای 2020 تا 2030 آگاهی داد و اظهار داشت: نقطه نظرات ایران دراجلاس آتی تنوع زیستی در چین مطرح می شود.
به گزارش بازار مقاله به نقل از مهر، اسکندر زند با اعلان اینکه به تمام اشکال حیات که طی میلیون ها سال تکامل یافته اند، تنوع زیستی گفته می شود، اظهار داشت: تنوع زیستی از ژن ها و کروموزوم ها تا حیوانات، گیاهان و اکوسیستم ها را در بر می گیرد و شبکه ای از حیات است که تمام برهم کنش های اکولوژیکی را مدیریت می کند. وی با اعلان اینکه از سـال ۱۹۷۵ تاکنـون جمعیـت دو برابـر، اقتصاد چهار برابر، تجـارت ده برابر، شهرنشـینی دو برابر شده و آلودگـی پلاسـتیکی ده برابر افزایـش و حاصلخیزی خاک ۲۰ تا ۲۵ درصد کاهش یافته اسـت، افزود: این موارد بیان کننده آن اسـت که بشـر بیش از اندازه مجاز از اکوسیسـتم کره زمین اسـتفاده کرده اسـت. زند اضافه کرد: به گـزارش یک شـبکه جهانـی، هـم حالا جمعیت زمیـن ۷۵.۱ بار بیشـتر از آنچه اکوسیسـتم کره زمیـن اجـازه مصـرف به انسـان می دهـد، از منابع مصرف کرده اسـت. البته در این میان سال ها اسـت افراد دوسـتدار و دلسـوز محیط زیسـت برای حفاظت از محیط زیسـت و تنوع زیسـتی آن تلاش می کنند. ریشـه حفاظت از محیط را می توان در هزاران سـال قبل که مردم بومی و محلی، آنرا در رفتارهای اجتماعی خود لحاظ می کردند و همین طور در دسـتورات و کتب مقدس ادیان مختلف خصوصاً اسلام جسـتجو کرد. مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی اظهار داشت: البته جنبش حفاظت از محیط زیسـت در جوامع غربـی طـی ۱۵۰ سـال اخیـر ایجـاد و دهـه ۱۹۷۰ انگیزه هـا بـرای مقابله با مشـکلات زیسـت محیطی در سـطح بین المللـی تقویـت شـد. این امر منجـر به تصویب چنـد موافقت نامـه چندجانبه بین المللی شد. اولیـن نسـل موافت نامه های چندجانبـه بین المللی، موافقت های عموما بخشـی بـا تمرکز بر مشـکلات بسـیار خـاص، از قبیل تجارت گونه هـای در معرض خطـر (CITES) یا گونه های مهاجر (CMS) بـود. وی افزود: ایـن موضـوع موجب شـد تا دهه ۱۹۸۰ بحث تنوع زیسـتی و ارزش ذاتی آن به شـیوه ای ضعیـف مطـرح شـود. از دهـه ۱۹۸۰ بـه بعـد نیـاز بـه چتـری از توافق های چندجانبـه زیست محیطی بـا نگاهی جامع تـر بـرای تکمیـل تعـداد رو به رشـد موافقت نامه های چندجانبـه، که صرفـا جنبه های خاصی از تنوع زیسـتی را پوشـش می دادند، آشـکار شد. زند افزود: بعد از اجلاس سـران ریو در سال ۱۹۹۲، نسل دوم توافق هـای چندجانبـه زیست محیطـی به وجـود آمد و با رویکرد جامع نگر، بر توسـعه و اسـتفاده پایـدار از منابـع طبیعی متمرکز شـد. ایـن اجلاس که در نوع خود بی سـابقه و بزرگترین نشسـت بین الدول در تاریـخ مباحـث زیسـت محیطی بود، اثر عمیقی بر سیاسـت بین الملل و بسـیج جامعه مدنی داشـت و سـرانجام منجر به تصویب متن قانونی گردنگیر آور تنوع زیسـتی شـد. وی هدف از کنوانسـیون تنـوع زیسـتی را حفاظـت از تنـوع زیسـتی، بهره بـرداری پایـدار از اجـزای آن و توزیـع عادلانه منافع حاصل از تجاری سـازی و سـایر اسـتفاده هایی دانسـت که از منابع ژنتیکی می شـود و اظهار داشت: این کنوانسـیون تمـام اکوسیسـتم ها، گونه هـا و منابع ژنتیکـی را پوشـش می دهد و اصولی برای تسـهیم عادلانـه مزایـای حاصـل از بهره بـرداری منابع ژنتیکـی را تعیین می کنـد. این کنوانسـیون حوزه های در حال گسـترش سـریع فناوری زیسـتی را پوشـش می دهد و به توسـعه و انتقال تکنولوژی، تسـهیم منافع و ایمنی زیسـتی توجه دارد. رئیس انجمن علوم علف های هرز ایران با شاره به نقش کشورمان در تدوین کنوانسیون تنوع زیستی، اشاره کرد: از آنجائیکه جمهوری اسلامی ایران یکی از ۲۰ کشور دارای تنوع زیستی بالا است، در حین مذاکرات این کنوانسیون و بعد از تصویب آن بسیار فعال بوده است. مذاکره کنندگان برجسته ای چه از وزارت امورخارجه، چه از وزارت جهاد و چه از سازمان حفاظت محیط زیست زحمات زیادی را قبل و پس از تصویب این کنوانسیون متقبل شده اند. وی افزود: الحاق دولت ایران به این کنوانسیون، در جلسه روز یکشنبه ششم خرداد ماه ۱۳۷۵ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳ خرداد ماه ۱۳۷۵ به تأیید شورای نگهبان رسیده است و بر این اساس، دولت جمهوری اسلامی ایران بطور رسمی به این کنوانسیون ملحق شد. بدین سبب ما هم بعنوان یکی از اعضای کنوانسیون اصل و اهداف آنرا پذیرفتیم. کنوانسیون هر دوسال یکبار نشست متعاهدین برگزار می نماید که نقش قانونگذاری برای تحقق اهداف کنواسیون را دارد. زند اظهار داشت: در خلال مذاکرات تنوع زیستی، در دهمین اجلاس متعاهدین کنوانسیون تنوع زیستی که در سال ۲۰۱۰ در شهر ناگویا از استان AICHI ژاپن برگزار شد، برنامه راهبردی تنوع زیستی مشتمل بر ۲۰ هدف موسوم به «اهداف آیچی» برای دوره ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ به تصویب رسید. در کشور ما هم علاوه بر اینکه اهداف آیچی کنوانسیون را مورد توجه قرار داده بود، یک برنامه جامع اقدام ملی در امتداد حفظ تنوع زیستی و بهره برداری پایدار از آن نوشته شد و بعنوان دستور کار در کشور جمهوری اسلامی مبنای عمل قرار گرفت. وی افزود: البته پس از مدتی آن برنامه جامع اقدام ملی هم ویراست دومش نوشته شد که ویراست دوم دارای یکسری نقایصی بود که الان ویراست سوم برنامه در دست تدوین است. ایران برنامه های خود در امتداد تنوع زیستی را با محوریت کنوانسیون و تصویب مجلس آغاز کرد. بگفته زند، مرجعیت ملی کنوانسیون تنوع زیستی تا اواخر سال ۱۳۹۷ عملا بر عهده وزارت خارجه بود و در اواخر سال ۹۷ هیئت وزیران تصویب کرد که به درخواست مشترک رئیس سازمان محیط زیست و وزیر جهاد کشاورزی این مرجعیت به وزارت جهاد کشاورزی منتقل شود. بنا براین آغاز فعالیت اینجانب بعنوان مرجع ملی تنوع زیستی و همکاران در دوره جدید به ابتدای سال ۱۳۹۸ بر می گردد. از زمان انتقال مرجعیت به وزرات جهاد کشاورزی چندین کار مهم انجام شد که شامل تشکیل دبیرخانه مرجع ملی تنوع زیستی و همین طور فعال تر کردن ۹ مرجع ملی زیرمجموعه این کنوانسیون می شود. وی با اعلان اینکه در ذیل مجموعه دبیرخانه کنوانسیون تنوع زیستی ۹ مرجع فعالیت دارند، نام این مراجع را عنوان کرد: ۱. مرجع ملی بازوی مشورتی علمی، فنی و فناوری،
۲. مرجع ملی تنوع دریایی و سواحل،
۳. مرجع ملی تبادل اطلاعات و همکاریهای علمی و فناوری
۴. مرجع ملی بسیج منابع،
۵. مرجع ملی کمیته مشورتی ارتباطات، آموزش و آگاهی بخشی،
۶. مرجع ملی تشکیلات رده بندی جهانی،
۷. مرجع ملی مناطق حفاظت شده،
۸. مرجع ملی راهبرد جهانی حفاظت گیاهاهی،
۹. مرجع ملی دانش سنی مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی با اعلان اینکه هر کدام از این مراجع وظایف بسیار مهمی دارند، توضیح داد: مسئولیت مرجعیت ملی ۹ گانه نیز با توازن کامل بین اعضای هئیت علمی دانشگاهها (دو مرجع)، اعضای هئیت علمی وزارت جهاد کشاورزی (سه مرجع) و همکاران سازمان حفاظت محیط زیست (۴ مرجع) توزیع شد. این مراجع هرکدام کارگروهایی تشکیل دادند بین ۷ تا ده نفر که در امتداد برنامه های خود فعالیت می نمایند. وی اظهار داشت: از کارهای مهم دیگر مرجعیت تنوع زیستی، تهیه گزارش ملی ششم تنوع زیستی کشور بود که متاسفانه قریب به دو سال تاخیر داشت. این گزارش خوشبختانه با همدلی و اجماع کامل ملی با حضور عزیزانی از وزارت خارجه، انجمن های علمی خصوصاً انجمن ایمنی زیستی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت علوم و مرجعیت ملی ایمنی زیستی با اجماع آرا تصویب شده برای دبیرخانه کنوانسیون ارسال شد. زند با اشاره به اینکه یکی از اصلی ترین وظایف ناشی از کنوانسیون ها و پروتکل ها و سایر قراردادهای چند جانبه بین المللی، ارائه گزارش است که باید از یک طرف موجز و در بردارنده منافع ملی باشد و از جانب دیگر نقص یا نقضی در گزارش وجود نداشته باشد، اشاره کرد: خوشبختانه این گزارش با اجماع تصویب گردید و حتی دوستانی از دستگاه های امنیتی نیز همکاری در خور تحسینی در تهیه این گزارش داشتند. وی حمایت سایر دستگاه های در رابطه با این کنوانسیون را در موفقیت این نهاد مهم دانست و اظهار داشت: این گزارش ظرف ۶ ماه با همکاری همه بخش ها بویژه همکاری بسیار نزدیک سازمان محیط زیست و وزارت خارجه و بقیه دستگاه ها، وزارت بهداشت، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، دستگاه های امنیتی گزارش نوشته و بارگزاری شد. بدین سبب ما الان نگرانی در ارتباط با گزارش نداریم. رئیس انجمن علوم علف های هرز ایران اضافه کرد: همچون کارهای دیگر راه اندازی سایت مرجع ملی تنوع زیستی به آدرس irancbd.areeo.ir.ac است که سایتی بسیار غنی است. کار دیگری که مرجع دنبال کرد مشارکت جدی در تدوین استراتژی های جهانی تنوع زیستی در حد فاصل ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ است. وی با اشاره به اینکه برنامه های استراتژی تنوع زیستی حدفاصل ۲۰۲۰ بین تا ۲۰۳۰ در دنیا در حال نوشتن است، اظهار داشت: برای تدوین سیاست های تنوع زیستی برای حدفاصل ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ کارگروه حقوقی متشکل از حقوق دان های مسلط بر امور تنوع زیستی تشکیل دادیم و در سه جلسه بین المللی که برای این امر تشکیل شد حضور فعال داشتیم و الان هم پیگیر هستیم در جلسه آتی سران تنوع زیستی که احتمالاً در چین هست، بتوانیم آنجا نقطه نظرات جمهوری اسلامی ایران را ارائه بدهیم. مرجع ملی تنوع زیستی کشورمان با اشاره به همکاری سایر دستگاه های در رابطه با این کنوانسیون نیز اشاره کرد: علاوه بر این ما یک شواری مشورتی مرجعیت ملی تنوع زیستی با حضور مسئولین ارشد دستگاه های مرتبط را ایجاد کرده ایم که سیاست های اجرایی را آنجا برنامه ریزی می نماییم. برنامه هایی هم مراجع ما مد نظر دارند که بتوانند در امتداد اهداف خودشان نشست ها، انتشارات کنفرانس ها و برنامه های خاص خودرا اجرا کنند. کتاب تنوع زیستی ساختار و قوانین را نیز ترجمه کردیم متن کامل آن تمام رنگی در سایت کنوانسیون تنوع زیستی (irancbd.areeo.ir.ac) است. زند افزود: برنامه ارزیابی جهانی تنوع زیستی درسال ۲۰۱۹ توسط IPBES انجام شد که خلاصه مدیریتی آنرا ترجمه کردیم و به زودی در اختیار علاقه مندان قرار می دهیم. کتابی در دست تهیه است که خلاصه ای از وضعیت تنوع زیستی ایران را در ده فصل ارائه می کند. مرجع ملی کنوانسیون تنوع زیستی کشور درباب همکاریهای بین المللی اضافه کرد: کنوانسیون تنوع زیستی بیشتر ریشه در موافقت بین کشورها در سال ۱۹۹۲ دارد؛ بدین سبب ما به طور کامل از تجربیات بین المللی استفاده می نماییم. مشابه این ۹ مرجع که ما در ایران تشکیل داده ایم عینا در مراجع بین المللی هم به وجود آمده اند. مراجع ما نیز با آنها در ارتباط هستند و در جلساتشان شرکت می کنند. بنابراین، از نظر اکادمیک ما ارتباطات خوبی داریم که بتوانیم از این تجربیات استفاده نمائیم و در حال استفاده هم هستیم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب